In deze episode van ‘Zin’, gaan we in op de setting van een erotisch verhaal. Dit is een onderschat element van erotische verhalen en toch van groot belang als fundament voor een goed verhaal.

Wat is de setting van een verhaal?

Setting is een term uit de verteltheorie. Daarmee wordt bedoelt: het waar, wanneer en onder welke omstandigheden de gebeurtenissen in een verhaal plaatsvinden. Met de setting wordt dus de achtergrond – het decor – beschreven waartegen het verhaal zich zal afspeelt.

Een goede setting beïnvloedt de protagonist (hoofdrolspeler) van het verhaal. Welke sfeer roept het op, is de persoon er op zijn gemak, of zijn er elementen in de setting die hem van zijn stuk brengen?

Door een goede setting plant je een zaadje in het hoofd van de lezer. Je zet de fantasie van de lezer aan het werk. Niet alleen ziet de lezer het voor zich, maar het maakt dat de lezer zich onderdeel gaat voelen van het verhaal, alsof die er zelf bij is.

Sommige auteurs bedenken eerst een plot en pas daarna een setting. Maar andere auteurs, zoals Dan Brown, lopen soms jaren met een setting in hun hoofd en bedenken daar een verhaal omheen.

Waarom is de setting belangrijk?

Een goed gekozen setting ondersteunt of versterkt de verhaallijn (het plot). Juist bij een erotisch verhaal is dat het geval. Aan welke erotische gebeurtenissen denk je bijvoorbeeld bij de volgende settings:

• Een strand
• Een slaapkamer
• Een boot
• Een hotel
• Een toilet
• Een keuken

Waarschijnlijk heb je direct beelden in je hoofd bij deze verschillende settings. Dat komt omdat deze settings een bepaald (stereotype) beeld bij ons oproepen. Seks in een toilet is iets dat vluchtig is. Seks op een strand is exotisch.

Maar ook de periode (het jaartal) waarin een verhaal zich afspeelt kan van invloed zijn. Voeg aan willekeurig welke voorbeelden hierboven het jaar 1944 toe, en je krijgt direct andere beelden in je hoofd. Toch?

Maak de setting zo concreet en realistisch mogelijk

Je kunt het beeld nog verder versterken door de setting concreter te maken. Neem uit de voorbeelden hierboven bijvoorbeeld ‘een strand’. Welk verschil zou het maken als het een strand is op Texel, Chersonissos, of Bon Bini Beach op Curacao? Welk verschil maakt het of de verhaallijn zich afspeelt in een slaapkamer van een Vinex wijk in Nieuw-Vennep, of dat van een luxe penthouse in Boston? Of op een oude visserskotter uit Urk tegenover een luxe cruise in de middellandse zee?

Geef een levendige beschrijving van de setting. Geef daarbij geen opsomming van feiten, maar maak het levendig door in te zoomen. Dus niet ‘de kamer was rommelig en vies’, maar ‘er lagen zoveel vieze kleren op de grond, dat je het visgraatparket nog nauwelijks kon zien. De tafel was bedekt met een dikke laag stof’.

Interactie tussen de setting en de personages

Zorg er voor dat de setting en de personages een interactie hebben met elkaar. Seks in de keuken is okay, maar seks in de keuken terwijl hij een taart aan het bakken is en zij een vinger in het beslag doet om dat door hem af te likken, is beter.

Een realistische setting voor een fantasierijk verhaal

Doordat je de setting concreet en realistisch maakt, creëer je een betrouwbaar verhaal voor de lezer. En – andersom – als de setting feitelijk onjuist is, dan gelooft de lezer de verhaallijn niet. Stel je laat je verhaal zich afspelen in een Van Der Valk Hotel in Putten. Je bent daar nooit geweest, maar je hebt wel een goed beeld in je hoofd van hoe dat hotel er uit zou zien. Lezers die toevallig in Putten wonen, of daar bekend zijn, kunnen beoordelen hoe geloofwaardig jouw setting is en zetten dat af tegen de geloofwaardigheid van de verhaallijn. Is er eigenlijk wel een Van Der Valk in Putten?

Stan Lee, auteur van Marvel’s Spider Man zei in een interview in 1977 dat ze Spider Man bewust een gewone jongen lieten zijn, met gewone problemen, in een gewone stad. Hoe geloofwaardiger deze setting is, hoe aannemelijker de lezer/kijker het vindt dat hij tegen gebouwen op kan lopen.

Gebruik alle zintuigen

Denk bij het beschrijven van de setting niet alleen aan hoe het er uit ziet, maar ook hoe het er ruikt, hoe de textuur van dingen aanvoelen, welke geluiden zijn er, wat is de temperatuur? En wat voor invloed heeft dat op de personages. Welke emoties roept de setting op?

Setting in de tijd

Er is nog een manier om je setting specifiek te maken en dat is door het plaats te laten vinden in een bepaalde tijd die door de lezer direct herkend wordt. Denk aan ’the roaring twenties’, de Titanic, de ‘lock down’ tijdens de pandemie, … Dit zijn allemaal voorbeelden van een achtergrond van een verhaal die weinig introductie nodig hebben en die daardoor prikkelend werken bij de lezer.

Het gevaar van een te voor de hand liggende setting

Een setting kan je verhaal versterken, maar het kan ook een cliché worden en dus saai. Voor een overspelige date kies je misschien al snel voor een hotelsetting. Soms kan daarom beter voor een contrasterende setting worden gekozen. Één die je misschien niet verwacht, maar die wel realistisch is (bijvoorbeeld een overspelige date op een strand).

De opdracht

Schrijf een kort verhaal van maximaal 400 woorden. Gebruik daarvoor als setting een hotel. Maak de setting zelf concreet. Kies je bijvoorbeeld voor een duur hotel op een exotische locatie, of eerder voor een goedkoop zweetkamertje in een hotel dat kamers per uur verhuurt? Bedenk een verhaal dat versterkt wordt in deze setting.

Heb jij je opgegeven als deelnemer aan ‘Zin’, dan kun je jouw inzending hieronder in het formulier opsturen. Je kunt inzenden tot 15 november 2023.