Loop jij in kleding die gemaakt is door kinderen in Bangladesh? Eet je eieren uit legbatterijen? Komt jouw koffie nog van uitgebuite boertjes? Download jij de liedjes van Taylor Swift van Torrent sites (want ze heeft alles van Spotify gehaald, dus hey!)? Nee? Maar hoe kijk je dan naar porno?
De afgelopen weken is er op diverse media een discussie gaande over ethische porno, of ‘fair trade porno’. Deze discussie komt moeizaam op gang, mede omdat vanuit bepaalde kringen wordt beweerd dat “geen porno kijken de enige ethische manier is om porno te kijken”. Anderen vinden juist dat alleen ‘vrouwvriendelijke porno’ of porna bekeken moet worden, omdat dat een soort garantie geeft dat de vrouwen ook echt instemden met de handelingen die zij voor de camera uitvoerden. Want die arme meisjes van amper 18 jaar zullen wel onder valse voorwendselen het vak in zijn gelokt en worden uitgebuit. Toch? Dat is tenminste het beeld dat de Netflix docu ‘Hot Girls Wanted‘ ons voorschotelt.
Maar daartegenover staan de geluiden van porno-actrices, die zeggen dat werken in porno niet gelijk staat in mensenhandel en dwang. Een onderzoek dat in 2013 werd uitgevoerd onder 177 porno-actrices wees uit dat slechts één daarvan ooit was gedwongen om iets te doen dat ze niet wilde. Overigens wees datzelfde onderzoek ook uit dat de actrices meer zelfvertrouwen, een beter seksleven en een positievere houding hadden dan een vergelijkbare groep die niet in de industrie werkzaam was.
Dus, wat is Fair Trade porno en hoe kun je op een ethische manier porno kijken?
Iedereen kijkt porno
Onderzoek dat is gepubliceerd in The Journal of Sex Research geeft aan dat mensen die porno kijken een meer gelijkwaardig beeld hebben van mannen en vrouwen dan niet-kijkers. Vrijwel iedereen heeft weleens porno gekeken. Dat blijkt uit een onderzoek, dat bovendien aangeeft dat 66% van de mannen en 41% van de vrouwen tenminste één keer per maand naar porno kijkt. Van alle zoekopdrachten op internet in 2009 en 2010 was 13% gericht op seks.
Wat is een verstandige manier om porno te consumeren?
Porno is er en dat gaat niet weg. Natuurlijk zijn er mensen die negatieve ervaringen hebben die te maken hebben met porno. Of dat nu een actrice is die iets negatiefs heeft meegemaakt, of een gebruiker die verslavingsverschijnselen heeft, of iemand die door zijn partner is gedwongen om een scene na te spelen. Maar dat wil nog niet zeggen dat porno intrinsiek slecht is. En daarom komt, net als bij kleding, muziek en voeding, de vraag op: wat is een verstandige manier om porno te consumeren?
Mindgeek
De muziekindustrie is naar een geheel nieuw business model aan het gaan. Die beweging is ingezet doordat muziekluisteraars massaal illegaal gingen downloaden als goedkoper alternatief voor de (dure) geluidsdragers die werden verkocht. Met iTunes en Spotify is daar nu een legaal en betaalbaar alternatief voor. Maar hoe zit dat met porno? Websites als Xhamster, PornTube, RedTube, Pornhub en Fuq bieden gratis porno waardoor de budgetten van filmstudio’s krimpen en acteurs en actrices ongeveer hetzelfde overkomt als muzikanten. Want wie verdient nu precies wat aan porno en wat doen ze daar voor?
De meeste porno op dergelijke websites is illegaal gekopieerd en ge-upload door consumenten. De acteurs en filmstudio’s verdienen daar niet aan. Zelfs als je een abonnement hebt op dergelijke websites, wil dat nog niet zeggen dat er rechten worden afgedragen. Porno acteurs zijn daarom bang dat de (ethische) normen van porno zullen dalen als de verdiensten uitblijven.
De firma Mindgeek is de eigenaar van een aantal van dergelijke diensten en hun verdienmodel is twijfelachtig. Pornoacteurs en filmstudio’s klagen dat er veel piraterij plaatsvindt op hun websites. Aan de andere kant is Mindgeek eigenaar van veel filmstudio’s. Daardoor hebben ze een soort van monopoly op porno. Filmsudio X-Art is niet voor niets een kruistocht aan het voeren tegen piraterij. En ook Mindgeek is voor de rechter gedaagd door een filmstuidio. Want op hun websites staat niet alleen materiaal van Mindgeeks eigen studio’s, maar ze laten gebruikers ook betalen voor gestolen en illegale content. Dat is nog eens een boeiend business model!
Muziek en porno
Artiesten in de muziekbusiness zijn massaal op zoek gegaan naar nieuwe verdienmodellen. Zo verdienen grote artiesten nu vooral aan concerten en merchandise en steeds minder aan de verkoop van hun albums of nummers. Maar wat zou een alternatief zijn voor porno-artiesten? Een beroep dat nog het meest in de buurt komt is prostitutie, maar dat heeft geheel andere risico’s en is op veel plaatsen in de wereld verboden. De inkomsten in porno zijn 75% gedaald tussen 2008 en 2014.
Daarom gaan veel acteurs en studio’s over op een freemium model, waarbij je bepaalde content gratis laat zien en voor andere content betaald moet worden (volledige clips op Tube-wesbites zijn haast altijd piraterij). Ook merchandising is een opkomend fenomeen voor porno-acteurs. Daarnaast beginnen veel acteurs en studio’s hun eigen (betaalde) websites met ‘fair trade’ porno. Denk bijvoorbeeld aan afourchamberedheart, Pink & White Productions, Ovidie, Joanna Angel en Erika Lust.
Fair Trade BDSM
Fair Trade wil nog niet zeggen dat porno ‘soft’ aan het worden is. Maar ook de manier waarop gefilmd wordt is aan het veranderen. Want het gewetensvolle publiek wil weten of de film op een ethische manier tot stand is gekomen.
Vinden BDSM acteurs het echt leuk om zo behandeld te worden voor de camera?
Daarom zie je dat video’s van Kink.com en Evil Angel steeds vaker beginnen met een interview met de acteurs voor en na de opnames. Daarin krijgen de performers de gelegenheid te vertellen wat ze vonden van de opnames. deze acteurs zijn ook extreem actief op social media om interactie te hebben met hun fans. Je kunt ze gewoon vragen wat ze van hun werk vinden en hoe het tot stand is gekomen. Zo wordt duidelijk dat ook vrouwen het fijn kunnen vinden om naar harde en expliciete porno te kijken, zonder zich af te hoeven vragen of de vrouwen worden uitgebuit.
Feminisme is geen voorwaarde voor Fair Trade porno. Bij Porna en feministische porno is het genot van de vrouw het uitgangspunt, terwijl het gros van de porno is gericht op de mannelijke kijker. Maar ook het main stream genre kan op een ethische manier tot stand komen.
Ethische porno of ethisch porno kijken?
Wat de discussie vertroebeld is dat het de ene keer gaat over ethische porno (is de film gemaakt met instemming van de acteurs en waren hun arbeidsomstandigheden goed?) en de andere keer over ethisch porno consumeren (kijk je legaal naar content of is er sprake van piraterij?).
Het is eenvoudig om gratis zoveel porno te kijken als je wilt. Registreren of inloggen is vaak niet nodig. Maar hoe weet je of je naar legale porno kijkt?
Of je voor porno betaald is nog geen garantie dat het legaal is. Enerzijds omdat ook betaalde websites soms illegale content laten zien, zoals we hierboven reeds zeiden, en anderzijds omdat sommige websites niet verdienen aan de porno maar aan advertentie-inkomsten.
Ook weet je vaak niet wie de acteurs en actrices zijn, zeker niet bij amateurporno. Het is dus niet duidelijk of ze betaald kregen, het vrijwillig deden, een SOA-test hadden gedaan, belasting afdroegen, toestemming hebben gegeven voor het plaatsen van het materiaal, etc.
Kortom, de enige manier om ‘fair trade’ porno te kijken is bewust omgaan met de content die je interesseert. Blijf vooral naar porno kijken, maar denk na of de website waarop je dat doet wellicht ook rechten afdraagt aan de makers. Wat nog ontbreekt is een keurmerk, zoals we er daar zoveel van hebben voor ethisch geproduceerd voedsel.
- NBRplaza’s EroticaFest #78: Sugar Baby - 1 juni 2023
- Doe mee met NBRplaza’s EroticaFest #79: Ananas - 1 juni 2023
- Kunyaza: De Rwanda manier om vrouwen een spuitend orgasme te laten ervaren - 30 mei 2023
