Als kind namen mijn ouders mij mee naar de rooms katholieke kerk. Ik heb dat nooit leuk gevonden. Sterker nog, vanaf het moment dat ik echt begon te luisteren naar de verhalen, begon de weerstand te groeien. Vooral de houding van de katholieke kerk ten opzichte van de rol van vrouwen heeft me altijd verbaasd. Pas veel later, toen ik mezelf al lang niet meer beschouwde als aanhanger van welk geloof dan ook, ontdekte ik het verhaal van Lilith.
Het verhaal van Lilith
Lilith is een demonisch figuur die voor het eerst opdook in Babylonische geschriften, duizenden jaren geleden. De legende verspreid zich over Egypte, Griekenland en Syrië, en ze wordt slechts één keer in de bijbel vermeld, als een nachtelijke wezen (Jesaja 34:14). Maar in Joodse legendes wordt de rol van Lilith verder verklaard. Volgens deze legendes was Lilith de eerste vrouw van Adam. Als je het scheppingsverhaal een beetje kent, dan verklaart dat een boel. In Genesis 1:27 schept God op de zesde dag een man en een vrouw, zonder hiërarchische verhouding. Maar in Genesis 2: 21-23 wordt plotseling Eva uit Adam’s rib geschapen. Huh? Werd de vrouw twee keer geschapen?
Nee. Volgens de Joodse legendes, waren dit twee verschillende gebeurtenissen. Lilith was de eerste vrouw van Adam. Maar Adam kon niet leven met een vrouw die gelijkwaardig was aan hem. Lilith liet zich niet door Adam de les lezen. En omdat ze niet akkoord ging met een onderdanige rol, verliet ze Eden. Drie engelen gingen haar achterna, en dreigden dat er elke dag 100 kinderen zouden verdrinken als ze niet terugkwam. Maar Lilith weigerde en daarom werd Eva uit de rib van Adam geschapen. Adam was blij, maar Lilith werd boos.
In de eeuwen die volgden werd het verhaal van Lilith telkens verder uitgewerkt. Sommigen beweren dat zij de slang was die Eva verleidde om een hap uit de verboden vrucht te nemen. De zondeval is daardoor de ultieme wraak van een boze ex.
In de negende of tiende eeuw verschenen een reeks legendes onder de naam de Wijsheid van Jezus Sirach, of Het Alfabet van Ben Sira. Daarin gebiedt Adam zijn vrouw Lilith om onder hem te gaan liggen. Maar Lilith gaat daar niet mee akkoord. “Ga jij maar onder mij liggen! We zijn allebei gelijk, want we zijn beiden uit aarde gemaakt.” Het is duidelijk dat Lilith de missionarishouding niet ziet zitten en liever bovenop zit tijdens seks. Adam voelt zich echter superieur en vindt het maar niks om op een andere manier seks te hebben.
Lilith als succubus
In de middeleeuwen werd Lilith vaak gezien als demon. Lilith zou Eva verleid hebben om seks te hebben met Adam terwijl ze menstrueerde (en dus niet puur zou zijn). Na de val van Eden, die Lilith had ingezet door Eva te verleiden om van de verboden vrucht te eten, leefde Adam 130 jaar gescheiden van Eva. In die tijd bezocht Lilith hem in zijn slaap om seks met hem te hebben. Ze kregen zelfs een kind. Ook zou ze, vlak nadat ze Adam voor het eerst verliet, trouwen met de duivel en dagelijks honderd demonen baren. Deze demonen zouden heksen zijn en mannen verleiden en kinderen wurgen. Lilith en Samael (de duivel), zouden de duistere tegenhangers zijn van Adam en Eva. Afhankelijk van welke mythologie je volgt, zou Lilith zo de moeder zijn van alle succubi (vrouwelijke demonen die mannen in hun slaap bezoeken) of ook van alle incubi (de mannelijke tegenhanger van de succubus).
Lilith wordt vaak afgebeeld met een prachtig lijf en lange rode haren. Haar tong is scherp als het zwaard en haar woorden zo zacht als olie. Haar lippen voelen aan als rozenblaadjes en zijn zo zoet als honing. Geen wonder dat mannen zo makkelijk voor haar vielen. Ze zou hen bezoeken in hun slaap en ze dan bevredigen en zichzelf bevruchten met hun nachtelijke zaadlozing. Mannen die een natte droom hadden gehad, vreesden dat ze bezocht waren door succubus Lilith en zo vader geworden zijn van een nieuw duivelskind.
Maar in oudere geschriften was Lilith juist een soort priesteres van seksuele riten. De lelie was de bloem die haar vagina voorstelde; een bron van vruchtbaarheid. Ook hier zit een oorsprong van haar leven als succubus. Ze zou mannen verleiden om mee te gaan naar een tempel, om met hen seksuele vrijheid te beleven en zich te laten aanbidden. Maar deze wat vriendelijke versie werd al gauw omgezet naar iets vreselijks. De vrouwelijke seksualiteit werd gedemoniseerd. Seks werd gezien als iets gevaarlijks. Vrouwen moesten onderdanig zijn en elke dreiging over de potentie van een man moest de kop worden ingedrukt.
Lilith als feministe
Hoewel Lilith uit de bijbel is geschreven, verklaart de legende van Lilith veel. Ze werd gezien als de oorzaak van kindersterfte, waardoor kinderen vaak een amulet kregen van drie engelen om hen te beschermen tegen Lilith. Maar ze is ook het symbool geworden van het universele onderwerp van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de door mannen gedomineerde samenleving.
In 1972 verscheen het artikel The Coming of Lilith, van theoloog Judith Plaskow. In dat stuk wordt haar kant van het verhaal voor het eerst belicht. Ze is niet zomaar een kwade feeks, maar een vrouw die in opstand kwam tegen de (seksuele) dominantie van mannen. Dat artikel was de aanleiding om Lilith te zien als feministisch icoon. Ze is een sterke, opstandige vrouw die strijd voor gelijkheid en onafhankelijkheid. Moderne vrouwen hebben genoeg van het (katholieke) onderdanige beeld en strijden voor een seksuele emancipatie.
- Motsutoys – Japanse seksspeeltjes voor mannen, nu ook in Nederland - 18 september 2024
- Samantha’s Memoires – deel 3 - 18 september 2024
- De allergeilste videos: Haar eerste trio - 13 september 2024