Nog steeds denken veel mensen dat er maar een heel beperkt aantal categorieën van seksuele oriëntatie zijn. Deze mensen verwachten dat iemand altijd wel te vatten is in de hokjes heteroseksueel, biseksueel, of homoseksueel. Andere mensen geloven dat er meer sprake is van een glijdende schaal en dat je de mate van homoseksualiteit, of heteroseksualiteit kunt uitdrukken in een percentage (“ik ben 83% hetero”). Het idee van zo’n schaalverdeling stamt uit de jaren 1950, toen seksuoloog Alfred Kinsey zijn schaalverdeling voor het eerst introduceerde.

De Kinsey Scale

De verdeling die Alfred Kinsey tussen 1948 en 1953 publiceerde, ging uit van zeven categorieën tussen volledig heteroseksueel aan de ene kant en volledig homoseksueel aan de andere. De middelste categorie is in die verdeling biseksueel.

In de loop der jaren is er veel bezwaar gemaakt tegen deze verdeling. Zo is er geen ruimte voor aseksualiteit (mensen die zich niet seksueel aangetrokken voelen tot wie dan ook) of panseksualiteit (mensen die zich aangetrokken voelen tot anderen, ongeacht hun geslacht). Ook zijn de ideeën rond geslacht, gender en geaardheid inmiddels veel genuanceerder. Zo is het goed mogelijk dat er verschil is tussen seksuele en romantische of emotionele geaardheid en dat iemands geaardheid door de jaren heen kan verschuiven. Inmiddels zijn er meer dan 200 verschillende verdelingen bekend, bijvoorbeeld waarin ook de mannelijkheid of vrouwelijkheid kan worden aangegeven, of iemands biologische geslacht (want geloof het of niet, ook deze is minder zwart/wit dan je denkt).

Lees meer over het verschil tussen gender, geslacht en oriëntatie in dit artikel.

Vijfjes versus zesjes

Tot voor kort was er nog een groot vraagstuk rond de Kinsey Scale. Want wanneer is iemand nou een vijf op de schaal en wanneer een zes? Zijn vijfjes gewoon zesjes die dat niet toe willen geven? Of zijn vijfjes wel degelijk meer aangetrokken tot mensen van het andere geslacht dan zesjes? Tot voor kort, want recent is een onderzoek gepubliceerd in Archives of Sexual Behavior waarin precies dat verschil is getest.

Aan dat onderzoek deden 58 homoseksuele mannen mee die voornamelijk blank waren en een gemiddelde leeftijd hadden van 26. Van de respondenten gaven er 20 aan dat ze een vijf waren op de Kinsey Scale. De andere 38 bestempelden zichzelf als een zes. Bij 36 mannen werd ook een fysieke test uitgevoerd in een laboratoriumomgeving. Bij deze mannen werd hun fysieke opwinding gemeten, terwijl ze naar porno keken van man-man en van vrouw-vrouw.

Op de vraag wat ze zouden vinden van seks met een vrouw, zeiden de vijfjes dat ze dat eerder opwindend zouden vinden. De zesjes vonden dat eerder walgelijk. De vijfjes lieten ook meer fysieke opwinding zien als ze naar vrouw-vrouw porno keken. Opvallend is wel dat beide groepen even opgewonden werden van het kijken naar man-man porno.

Ondanks de kleine steekproef, laat het onderzoek duidelijk zien dat er wel degelijk verschil is tussen de mate waarin iemand homoseksueel kan zijn. Sommige mannen, die zichzelf homoseksueel vinden, zijn licht biseksueel en worden opgewonden van seks met vrouwen, terwijl anderen dat een afstotelijk idee vinden. Het onderzoek ondersteunt het idee dat seksuele oriëntatie meer is dan slechts een beperkt aantal categorieën.