Monogamie is de norm in de meeste relaties. We verwachten van onze partner dat die niet vreemdgaat. Dat lijkt redelijk recht-toe-recht-aan, maar niets is minder waar. Want het blijkt dat vrijwel niemand er dezelfde definitie van ‘monogamie’ op na houdt.
Wat is monogamie?
Monogamie betekent letterlijk ‘getrouwd zijn met één persoon (monos = enkel, gamos = huwelijk). Maar de term wordt in een bredere context gebruikt. Zo kan het betekenen dat je maar één keer in je leven trouwt, of dat je maar met één persoon tegelijk getrouwd bent. In de moderne samenleving krijgt het ook vaak de betekenis van slechts één seksuele partner hebben. Wanneer iemand achtereenvolgens telkens één (seksuele) partner tegelijkertijd heeft, dan wordt dit in de volksmond ook wel seriële monogamie genoemd. Polygamie is de tegenhanger van monogamie. Dit heeft betrekking op een situatie waarin iemand met meerdere partners tegelijk getrouwd is. Wanneer iemand een zogenaamde open relatie heeft, en dus met goedvinden van alle betrokken partijen meerdere seksuele partners heeft, noemen we dat polyamorie.
Toch is de definitie verre van eenduidig. Want wat geldt als ontrouw, overspel, of vreemdgaan? Is het sturen van erotisch getinte WhatsApp berichtjes vreemdgaan? Of het kijken naar porno op internet? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen daar heel verschillend over denken. Uit ons eigen (niet wetenschappelijke) onderzoek zegt ongeveer een half procent dat ‘aan iemand anders denken’ al vreemdgaan is. 13% beschouwt sexting (elkaar erotisch getinte tekstberichten sturen via SMS, Whatsapp, e-mail of social media) als vreemdgaan. Voor anderen moet er toch echt fysiek contact aan te pas komen: volgens hen is er pas bij zoenen (18%) of orale seks (29%) sprake van vreemdgaan. De overige 39% zegt dat er pas echt wordt vreemdgegaan als er ook geneukt wordt.
In een Amerikaans onderzoek kregen een aantal studenten een lijst met 27 gedragingen die als vreemdgaan zouden kunnen worden bestempeld. Ook uit dat onderzoek bleek dat er geen eenduidigheid was over wat nu wel of niet overspel was.
Afspraken maken
Als we er zulke verschillende definities op na houden over monogamie, is het eigenlijk heel onverstandig om er impliciet van uit te gaan dat onze partners niet vreemdgaan. Want wat jij vreemdgaan vindt, is voor jouw partner misschien wel heel onschuldig.
Daarom doe je er god aan om samen te bespreken wat je van elkaar verwacht. Welke definities hanteren jullie voor acceptabel gedrag en welke grenzen zijn er? Sta er dan ook samen bij stil dat er veel verschillend redenen zijn om vreemd te gaan en dat sommige van die redenen misschien zelfs wel voordelen hebben voor jullie relatie.
