Hoe mannen zich kunnen staande houden in de directiekamer en in de slaapkamer

In een artikel in the New York Times schrijven Sheryl Sandberg (COO van Facebook) en Adam Grant (professor aan de University of Pennsylvania) dat niet alleen vrouwen wat te winnen hebben bij gelijke rechten. Als mannen succesvoller willen zijn, dan is vrouwen aannemen het beste dat ze kunnen doen.

Zo zou het succes van Internetgigant Alibaba, volgens oprichter Jack Ma, te danken zijn aan het grote aantal vrouwen dat bij de organisatie in dienst is. En verschillende onderzoeken bevestigen dat beeld. Vrouwen brengen andere kennis, kunde en netwerken mee, nemen minder risico en versterken het team. Succesvolle organisaties blijken twee maal zoveel vrouwen in managementposities te hebben dan organisaties die falen.

Bedreiging?

Maar wat betekent dat voor de man? Als er meer vrouwen aan de top komen, betekent dat dan dat mannen onder aan de carrièreladder komen te staan?

Sandberg en Grant zeggen van niet. Juist door geen vrouwen in het team te hebben is er een heus risico dat het bedrijf te gronde wordt gericht. En dus is het aannemen van vrouwen een soort van baangarantie.

In een eerder artikel schreven Sandberg en Grant al dat het delen van huishoudelijke taken (lees: de man doet meer in het huishouden) het geluk van de (huis)vrouw verhoogd. Ze is minder depressief, er zijn minder conflicten in huis, er wordt minder snel gescheiden en ze leven nog lang en gelukkig (serieus: partners die elkaar steunen leven langer). Mannen die meer tijd met de kinderen doorbrengen zijn ook nog eens tevredener met hun baan en hebben minder last van hart- en vaatziekten. En als dat nog niet genoeg reden is om de taken te verdelen, dan is het wel omdat stelletjes die de huishoudelijke taken beter verdelen ook vaker seks hebben. Dus in plaats van een bosje bloemen kopen, kun je als man beter de stofzuiger ter hand nemen.

Het goede voorbeeld

Maar er is meer. Als vaders het goede voorbeeld geven in het verdelen van de huishoudelijke taken, dan nemen de kinderen minder snel genoegen met een traditionele rolverdeling. Vooral dochters zouden hogere aspiraties voor hun carrière krijgen en geloven dat ze dezelfde kansen hebben als hun broertjes.

Maar het omgekeerde is ook waar. Als de moeder een goede baan heeft, dan heeft dat ook een positief effect op de zoon. De meest creatieve architecten zouden zijn opgevoed door een werkende moeder.

Eerlijkheid versus begeerlijkheid

Ongelijke rechten voor vrouwen is in de VS een nog groter issue dan in Nederland. Maar ook hier benaderen we dat probleem vanuit het oogpunt van eerlijkheid en rechtvaardigheid. Fout, zeggen Sandberg en Grant. Het gaat er niet om dat mannen en vrouwen gelijkwaardiger moeten zijn. Het gaat er juist om dat het zowel voor mannen als vrouwen (en bedrijven) beter is.

Daarom is gelijkheid ook geen ‘vrouwendingetje’. Ook mannen zouden in de bres moeten springen voor het bevorderen van de kansen van vrouwen, zeggen de auteurs.

Wat speelt er in Nederland?

Ook in Nederland verdienen vrouwen minder dan mannen. Vrouwen verdienen gemiddeld 18,5% minder dan mannen. Deels komt dat omdat vrouwen andere en minder goed betaalde beroepen uitoefenen dan mannen en deels komt dat omdat vrouwen vaker in deeltijd werken dan mannen (wat overigens weer komt omdat hun salaris lager is en dus de impact van minder werken lager is op het totale inkomen van het gezin). Bij gelijke beroepen en een gelijk contract blijken de verschillen kleiner. Het uurloon van een ongehuwde vrouw zonder kinderen die full-time werkt, ligt op ongeveer 96% van dat van een man. Pas als er kinderen in het plaatje komen, ontstaan de verschillen.

Deels is dat te verklaren omdat vrouwen minder goed kunnen onderhandelen over hun arbeidsvoorwaarden. Werkgevers houden al rekening met de (mogelijke toekomstige) wens van de vrouw om deeltijd te willen werken vanwege de zorg voor (nog komende) kinderen. Ook zouden mannen en vrouwen met dezelfde opleiding vaak kiezen voor andere beroepen. Vrouwen kiezen vaker voor beroepen in sectoren die minder goed betalen (zorg, onderwijs) dan andere sectoren (technologie, management).

De ongelijkheid is het grootst in landen met een ‘masculiene’ cultuur. Dus Sandberg en Grant hebben wel degelijk een punt als ze zeggen dat de enige manier om de ongelijkheid te effenen niet gezocht moet worden in een juridische oplossing. Het begint vooral met de aanpassing van ons gedrag.