Het Korset

Het korset heeft een slechte reputatie. En dat vinden wij hier bij NBRplaza jammer. Want het korset is lang niet zo slecht als wordt beweerd.

Misverstanden

Hoewel het in de 19 eeuw gebruikelijk was om het middel te verkleinen met een rijgkorset, is het een fabel om te denken dat vrouwen daardoor een middel van 33cm kregen. In werkelijkheid werd hun middel vaak maar een paar centimeter verkleind. Zelfs een korset van 50cm werd zelden helemaal dichtgeregen. Vaak bleef een stukje op de rug open.

Ook is het niet waar dat het korset de oorzaak is van misvormde organen of zelfs kanker. Aan de andere kant is het ook niet heel erg gezond om dagelijks een strak korset te dragen. Het kan leiden tot verstopping en verslapte rugspieren. Bij zwangere vrouwen kan de foetus danig in de knel komen te zitten.

Opmerkelijk genoeg waren het niet de mannen die de vrouwen destijds dwongen om een korset te dragen. Sterker nog, veel mannen vonden het maar niks. Vrouwen droegen een korset omdat het mode was en omdat ze vinden dat hun lichaam er daardoor mooier uit zag: jonger en aantrekkelijker. Een korset werd bovendien geassocieerd met hogere status.

Geschiedenis van het korset

In de 16e eeuw werden korsetten gemaakt van hoorn en botten en platte stukken hout en schors. Ze werden gebruikt om de borsten naar boven te duwen (push up) en het lijf strakker te laten lijken.

In het begin van de 19e eeuw werden de korsetten wat hoger gedragen, waardoor de buik vrij kwam. Het korset werd toen wat kleiner en had wat weg van hedendaagse BH’s.

In het Victoriaanse tijdperk kwam de wespentaille in. Vrouwen wilden graag een zandlopermodel. Het geraamte in het lijfje van het korset werd van staal om die vorm te kunnen krijgen. De vormen werden verder benadrukt door grote pofmouwen en hoepelrokken. Daarnaast kwam de industrialisering op gang, waardoor massaproductie mogelijk werd.

In het begin van de 20ste eeuw kreeg het korset een nieuwe vorm. So-wie-so werd het modebeeld rond 1900 volledig anders. Korsetten kregen een rechte voorkant en een ‘S-vorm’: heupen naar achteren, borsten naar voren. Deze korsetten waren niet bepaald gezond voor de rug.

Daarna (1908 – 1914) werden vrouwenvormen wat natuurlijker in het modebeeld. Het ‘Venus’ beeld uit de Victoriaanse en Edwardiaanse modevoorschriften verdween en maakte plaats voor een ‘Diana’ ideaal: slank, atletisch. Vrouwen zeiden dat ze geen korset nodig hadden, omdat hun lijf van nature al ideaal was. Maar ze deden dat massaal wel. Rond de ’20-er jaren deden vrouwen steeds meer aan sport en dans. Nieuwe elastische materialen, zonder metalen geraamtes, maakte het mogelijk om een sportief silhouet te creëren met een korset en om vrij te kunnen bewegen tijdens het dansen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdween het korset tijdelijk uit beeld, totdat Dior de smalle taille weer introduceerde. Dat duurde maar kort, want in de jaren ’60 omarmden hippies de natuurlijke vormen van de vrouw.

Tijdens de Punk beweging in de jaren ’70 kwam het korset weer terug. Nu niet als ondergoed. Punks droegen ‘ouderwetse’ lingerie als bovenkleding. Haute couture designers als Vivienne Westwood en Jean Paul Gaultier brachten deze sexy look van vervlogen tijden op de catwalk. In de jaren ’80 zagen we popsterren als Cyndi Lauper en Madonna veelvuldig in dergelijke kleding.