Iedere auteur moet zichzelf in de schoenen kunnen plaatsen van een ander. Er is flink wat empathie voor nodig om een personage te creëren en die in verhaal te plaatsen.
Een van de meest gebruikelijke exercities om dit te oefenen, is door een verhaal te schrijven vanuit het perspectief van een levenloos object, zoals een schoen, een lantaarnpaal, een stuk wasgoed aan de waslijn, of een seksspeeltje.
Schrijf een verhaal vanuit het perspectief van een seksspeeltje
Een aantal jaren geleden was ik jurylid van de Smut Marathon. De opdracht voor de vijfde ronde in deze schrijfuitdaging was:
Kies een masturbatie-scène uit ronde 4 (niet die van jezelf) en schrijf een erotisch verhaal vanuit het perspectief van het seksspeeltje uit die scène.
De schrijvers mochten niet hun eigen verhaal uit ronde 4 gebruiken en het nieuwe verhaal mocht maximaal 400 woorden bevatten.
Schrijven vanuit het perspectief van een levenloos object
De schrijver zou in staat moeten zijn om onder woorden te brengen hoe het moet zijn om een object te zijn, in dit geval een seksspeeltje. Wat denkt een vibrator? Houdt het van zijn werk? Is het verdrietig, bang in het donkere laatje van het nachtkastje? Voelt het zich eenzaam overdag, geliefd, beschaamd, jaloers op andere speeltjes? Zou het huilen als zijn eigenaar naar haar werk is gegaan zonder hem gedag te kussen? De schrijver moet in de huid kunnen kruipen van het seksspeeltje.
Het verschil tussen gezichtspunt en perspectief
Het gezichtspunt in een verhaal, is de positie die de verteller heeft als hij de gebeurtenissen beschrijft. Er zijn verschillende gezichtspunten mogelijk:
- Eerste persoon: de verteller is de persoon die het verhaal uit de eerste hand vertelt (ik, mij, mijn). Dit kan ook in meervoud zijn (we, wij, ons).
- Tweede persoon: de verteller beschrijft wat er met jou (de lezer) gebeurt (jij, jouw). Dit is geen gebruikelijk standpunt in fictie.
- Derde persoon: De verteller vertelt het verhaal aan de lezer over iemand anders (hij, zij). Dit is het meest voorkomend gezichtspunt in fictie.
- Derde alwetend persoon: De verteller vertelt het verhaal, maar heeft meer informatie dan de hoofdpersoon en de lezer. Dit gezichtspunt wordt wel gebruikt bij flash forward (vooruitblikken), waarbij de verteller al weet wat er gaat gebeuren.
Het is belangrijk dat je bij het schrijven een van deze gezichtspunten kiest en daar consequent in blijft gedurende het gehele verhaal. Voor de opdracht in deze ronde van de Smut Marathon, moest duidelijk gekozen worden voor het schrijven vanuit de eerste persoon.
Als je schrijft vanuit het perspectief van de eerste persoon, moet de verteller wel een interessant personage zijn. Hij (of in dit geval ‘het’) zit midden in het verhaal. Alles wat gezegd en getoond wordt, wordt gefilterd vanuit het gezichtspunt van de verteller. Het verhaal is daardoor altijd partijdig, bevooroordeeld en gekleurd. De verteller vertelt zijn verhaal, en dat is niet noodzakelijkerwijs het hele verhaal. Je kunt dit ‘gebrek’ ook in je voordeel gebruiken als schrijver. De lezer zou bijvoorbeeld gedurende het verhaal kunnen ontdekken dat de verteller niet helemaal eerlijk is geweest.
Vaak zijn de personages die uit het gezichtspunt van de eerste persoon vertellen, aardige en sympathieke anti-helden, omdat de lezer zich daar makkelijk mee kan identificeren. De echte moeilijkheid om in deze vorm te schrijven, is dat je in de valkuil kunt trappen om maar door te blijven gaan over wat er in het hoofd van de hoofdpersoon omgaat. Het blijft echter belangrijk om gebruik te blijven maken van het principe ‘show, don’t tell‘.
Perspectief is gerelateerd aan het gezichtspunt, maar gaat vooral over de achtergrond en de ervaringen van het personage. Iedereen kijkt op een andere manier naar dingen, gebaseerd op persoonlijke ervaringen. Een kind kan denken dat een leeuw lief en leuk is, maar een volwassene weet dat het een levensgevaarlijk dier is. In het geval van het seksspeeltje in deze opdracht, zal een dildo die vers uit de verpakking komt, anders tegen de wereld aankijken dan een veelgebruikte zweep in een BDSM kelder. Een dildo weet misschien hoe het voelt om in een vagina te zijn, maar een potlood of een lepel niet. Die lepel weet misschien wel hoe het het de ervaring van de binnenkant van een vagina kan vergelijken met dat van een mond en die weet misschien ook het verschil tussen een kreuntje over een lekker soepje en dat van een orgasme.
Schrijven vanuit het perspectief van een seksspeeltje, vraagt van de schrijver om echt te begrijpen wat het speeltje denkt, voelt en ervaart, rekening houdend met diens referentiekader. Het object kan levensecht drama meemaken, of een conflict, om het verhaal interessant te maken. De lezer wil niet lezen hoe het object een gebeurtenis beschrijft als in een verslag, maar de lezer wil weten hoe het het object vergaat hoe het omgaat met problemen en alle worstelingen de baas blijft.
De verhalen en mijn feedback
De inzendingen voor deze ronde kun je hier nog eens nalezen. Mijn feedback staat in de comments daaronder. De punten voor deze ronde kun je hier lezen.
- De betekenis van een omgekeerde ananas - 6 februari 2023
- De erotische kunst van Gerda Wegener - 6 februari 2023
- De zes voordelen van vreemdgaan voor je relatie - 3 februari 2023
