De geschiedenis van het woord kut - Naughty Business Report

L’Origine du monde (“De Oorsprong van de Wereld”) – Gustave Courbet (1866)

Kut. Het is een woord dat we vaak bezigen. Ik althans. Als scheldwoord voor een naar persoon (“stomme kut!”), als samengesteld woord om aan te duiden dat het om een minder schrander persoon gaat (“daar heb je weer zo’n corpskutje”), als aanduiding voor een hoer (“lekker naaien, geile kut?”), of als versiering bij een ander scheldwoord (“een kut met klapdeuren”). Kut. Kut. Kut. Het bekt heerlijk. Natuurlijk is het ook gewoon de straatse aanduiding van het vrouwelijk geslachtsorgaan. Wij van NBRplaza waren daarom benieuwd naar de etymologie van een van onze favoriete woordjes: kut.

De oorsprong van het bestaan

Kut. Bijna alles aan het woord kut is mooi. Als enkelvoudige lettergreep, is het kort, maar krachtig. Het ligt heerlijk in de mond en het kan zowel grof als liefdevol worden uitgesproken. Langgerekt is het een kreet van afgrijzen (“kuuuuuuuuut!”), wanneer je de boel hebt verkloot. Maar extreem kort kan het onvermogen uitdrukken, bijvoorbeeld als je de knoop van je broek niet meer dicht krijgt (“kut”). Het kan lekker smerig en platvloers klinken (“ik wil mijn pik in je kut steken”) of juist liefdevol en schattig als verkleinwoordje (“wat een lekker kutje heb je”). Het kan zowel een scheldwoord zijn (“ga opzij, kut!”) als een vriendschappelijke aanduiding (“wat ben je toch een kutje”). In Brabant wordt het te pas en te onpas achter een zin gezet (“nee, gij, kut!” – ‘nee, anders jij wel’). En het kan een gevoel van onbehagen aanduiden (“ik voel me kut” of “ik vond er geen kut aan”). Als werkwoord duidt het op rommelen (wat zit je nou allemaal te kutten?”) Het staat voor het vrouwelijk geslachtsorgaan, die de oorsprong is van het menselijke leven op dees aard. Het is niet zo mysterieus of geheimzinnig als vulva, of klinisch als vagina, maar het is precies dat waar het op slaat. Het is allemaal kut. Kut, kut, kut. Heerlijk!

Oh kut – Jules Deelder

Oh kut, oh snee, oh pruim, oh spleet, oh gleuf, oh naad, oh kier, oh reet, oh gat, oh dot, oh doos, oh meuk, oh muts, oh klier, oh bef, oh prut, oh peer, oh vijg, oh dop, oh deur, oh lek, oh put, oh kloof, oh scheur, oh rits, oh snits, oh lik, oh stuk, oh pot, oh punt, oh kruis, oh munt, oh poort, oh zucht, oh tuin, oh lust, oh moes, oh vlaai, oh muis, oh trut, oh vlucht, oh krocht, oh brug, oh kolk, oh veeg, oh dirk, oh kees, oh hol, oh grot, oh schacht, oh bron, oh dal, oh hok, oh wak, oh wel, oh kwal, oh soes, oh tas, oh voos, oh kwast, oh zweer, oh puist, oh moot, oh schram, oh flens, oh roos, oh poes, oh jet, oh sluis, oh pomp, oh lurk, oh kets, oh schelp, oh snee, oh poel, oh zee, oh zacht, oh zout, oh zoet, oh wee, oh hals, oh fles, oh vaas, oh kat, oh mond, oh wond, oh jaap, oh kwel, oh vat, oh val, toef, oh zalf, oh vloek, oh troost, oh kuil, oh graf, oh klem, oh kluif, oh spons, oh kruik, oh klit, oh snor, oh plons, oh fuik, oh dons, oh kluit, oh lonk, oh tuit, oh in, oh uit, oh in, oh uit.

Kut is echter ook een ingewikkeld woord. Want is het niet vreemd dat een van de meest beledigende woorden de benaming is van het vrouwelijk geslachtsdeel? Waarom zou iemand zich gekrenkt voelen als iemand hem of haar vernoemt naar iets dat in zichzelf zo prachtig is? Vergelijk het bijvoorbeeld eens met het woord ‘neger’. Voor mensen met een getinte huid is ‘het N-woord’ vernederend, omdat het verwijst naar slavernij. Maar kut? Wat is er in de geschiedenis gebeurd waardoor mensen gekrenkt en gekwetst zijn als ze dit woordje naar hun hoofd geslingerd krijgen?

Etymologie

Wat is de herkomst van het woordje kut? Is er een historische verklaring voor de manier waarop de vorm van het woord tot stand is gekomen? Het woordje kut is oud. Heel oud. Zo oud zelfs, dat niemand precies weet wat de woordherkomst is. Toen de Germanen zich vestigden in de Lage Landen en de gebieden waar tegenwoordig Germaans wordt gesproken, woonden hier al mensen. Deze namen het Germaans over als moedertaal, maar over de taal of talen die zij voordien spraken, is weinig bekent. Ook zijn bepaalde woorden die zijn overgebleven uit deze talen vaak pas laat officieel overgenomen, omdat ze een lagere status hadden. Woorden als kut en kont zouden daartoe kunnen behoren.

In de 16e eeuw was die cutt de benaming van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Die cutt kussen zou de favoriete bezigheden zijn van een groep Leuvense studenten [1532-1600]. In 1563 omschreef de Antwerpse taalkundige Gabriel Meurier de kut, als het schaamdeel van de vrouw (kutte der vrouwen schamelheyt). Waarschijnlijk is dat de eerste officiële vastlegging van het woordje kut.

Maar er zijn ook andere verklaringen. In het Beiers betekent kütze ‘deel van de ingewanden’ en het Oudnoordse kviðr betekent onderlijf/buik. Ook zou er mogelijk een relatie zijn met het Gotische qiþus wat baarmoeder betekent. In het Engels betekent cut dan weer ‘snee’, ‘spleet’, of ‘kerf’. En er zijn er die denken dat er verwantschap is met de betekenis van een gat in het woordje kot (hut). Maar het meest waarschijnlijke is nog wel dat het een straatwoord is dat verwantschap heeft met kuit en kont. Vooral kuit heeft in het West-Fries en Oudhollands een bredere betekenis dan wat we er nu onder verstaan. Kuit verwijst dan namelijk naar ‘de vlezige gedeelten van een dierlijk lichaam’ en werd ook wel als küt of kütte geschreven (met verwantschap naar viszaad). In het dialect werd dat kyte of kite (in het Zeeuws en Vlaams kiet) en daarmee werd de buik en de ingewanden aangeduid.

Ook is er een nauwe verwantschap met het woord kont dat komt van het Oud-Noordse kunta en het Germaanse kuntō. Dit woord is in vele moderne talen terug te vinden, zoals het Engelse cunt en het Oud-Engelse cot (kut), of het Nederlandse kont. En zowel de Zweden, de Finnen en de IJslanders kennen het woord kunta. Maar ook van dit woord is niet goed bekend waar het vandaan komt. In het Zuid-Afrikaans betekent kont gewoon hetzelfde als bij ons ‘kut’. ‘Kont’ zou de genasaliseerde vorm van het woord ‘kut’ kunnen zijn. De ‘kont’ en ‘kut’ liggen letterlijk en figuurlijk dicht bij elkaar.

Sommigen beweren dat dit uit het indo-Europees komt, waar gon zoiets betekent als ‘creëren’ of ‘worden’. Je komt dat tegen in woorden als genetisch en genitaliën. Anderen denken dat het een verbastering is van het Griekse gune (vrouw), wat weer terug te vinden is in gynaecologie (vrouwenstudies).

En dan is er natuurlijk nog het Latijnse cunnus (vulva) dat aan de oorsprong van zowel het woord kont als kut kan hebben gelegen, hoewel dat door geleerden sterk in twijfel wordt getrokken. Toch is het terug te vinden in het Franse con, het Spaanse coño, het Portugese cona en het Persische kun (کون). Kut dus.

Interessant is ook dat sommige Engelse taalkundigen een verband leggen tussen allerlei woorden die met de letters CU beginnen. R. F. Rattray denkt dat knowledge en cunt etymologisch aan elkaar verwant zijn. “The root cu appears in countless words from cowrie, Cypris, down to cow; the root cun has two lines of descent, the one emphasising the mother and the other knowledge… cunt, on the one hand, and cunning, on the other” (1961). In de middeleeuwen betekende het Engelse quaint zowel ‘kennis’ als ‘kut’.

Enfin, de etymologen zijn het dus niet met elkaar eens. Kut!

Kut, vulva, of vagina?

Vagina komt voor het eerst voor in zeventiende-eeuwse medische teksten en komt uit de Latijnse vagina, wat schede betekent. Een vagina is dus zo’n ding waar een zwaard in gaat. Vagina heeft dus als enige etymologische betekenis dat er een zwaard in kan (een penis). Eigenlijk is vagina dus helemaal geen feministisch woord, omdat het de kut degradeert tot iets waar een piemel in moet.

Veel mensen gebruiken het woord vagina ook onterecht als naam voor het gehele vrouwelijke geslachtsorgaan. De vagina is het kanaal dat de baarmoeder verbindt met de vulva. De vulva is het uitwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan (de clitoris, de schaamlippen, schaamstreek, etc.) PLUS de vagina. Vulva komt uit de veertiende eeuw en komt voort uit het Latijnse vulva, dat ‘baarmoeder’ betekent. Sommigen beweren dat het voortkomt uit volvere dat ‘wikkel’ betekent.

Dus als vagina slechts goed is voor het herbergen van een penis, en het chique vulva weliswaar meer omvat (inclusief de vagina), wat is er dan mis met het woordje kut, dat veel neutraler is in de oorspronkelijke betekenis? Kut verwijst naar de complete goody bag. Vagina en vulva zijn weliswaar een poging om het allemaal wat netter te laten klinken, maar uiteindelijk zijn dat toch gewoon peniswikkels.

#teamkut

Kut is geen straattaal. Het is geen scheldwoord. Het is the real thing. In zestiende eeuwse medische geschriften was het woordje kut nog heel gewoon. De volstrekt neutrale betekenis van het woordje kut werd, klaarblijkelijk door een associatie met de taboesfeer die rond seksualiteit en seksuele handelingen ontstond, opgevat als ongunstig, onwellevend, niet bestemd voor beschaafd gezelschap en werd zo een pejoratief.

Ik zeg: laten we de kut weer in ere herstellen! Alleen al omdat het zo lekker bekt. Welkom bij #teamkut.