Stel: jij houdt enorm van spruitjes. Het is je lievelingsgerecht. Elk spruitje is als een orgasme op je tong. Maar je partner kan de lucht ervan niet eens uitstaan. Spruitjes zijn verboden in jullie huis. Wat doe je?
Je gaat scheiden. Met iemand die niet van spruitjes houdt, en die jou het recht ontzegt om spruitjes te eten, wil je niet samenleven. Ook al hou je nog zo van die persoon, spruitjes is een deel van je leven en dat gaat hij of zij je niet ontzeggen.
Je dwingt je partner om spruitjes te eten. Het gaat jou niet gebeuren dat jij jouw favoriete gerecht niet mag nuttigen. En dus moet jouw partner maar wat water bij de wijn doen. Ook al walgt hij of zij er van, ook al moet ze er haast van kotsen: eten zal ze die heerlijke balletjes.
Je eet nooit meer spruitjes. Je houdt zo verschrikkelijk veel van je partner, dat jij jouw favoriete gerecht nooit meer belooft te eten. Jammer, maar men moet nou eenmaal consessies doen in het leven.
Je besluit om af en toe stiekem buiten de deur spruitjes te eten. Natuurlijk hou je van je partner, maar er zijn grenzen. De verleiding om naar een naburig spruitjesrestaurant te gaan is te groot.
Vreemdgaan als analogie van spruitjes eten
Ik heb de bovenstaande situatie al aan tientallen mensen voorgelegd. Unaniem kozen ze, man of vrouw, voor optie 4. Als je van je partner geen spruitjes mag eten, dan eet je ze stiekem buiten de deur. Je relatie is meer dan spruitjes, dus het is de moeite niet om daarvoor te gaan scheiden. Ook kun je mensen niet dwingen om dingen te doen die hen met afschuw vervult. En je houdt te veel van jezelf om dergelijke geneugten voorgoed vaarwel te zeggen. Dus wat geeft het dan om zo af en toe even heerlijk te genieten? Een klein leugentje om bestwil moet kunnen!?
Maar als we spruitjes vervangen door een bepaalde seksuele handeling, dan wordt het ineens een ander verhaal. Als ik had gezegd: “stel jij houdt enorm van orale seks, maar je partner walgt ervan”, had je dan nog steeds voor antwoord 4 gekozen? Nog steeds gaat dezelfde redenering op. Maar in tegenstelling tot spruitjes eten, is seks iets dat in onze maatschappij iets is dat uitsluitend binnen de gesloten deuren van onze relatie hoort plaats te vinden. Buiten de deur halen staat gelijk aan hoogverraad. Is dat terrecht?
Waarom we vreemdgaan
Gaan we dan echt vreemd omdat ons favoriete gerecht niet op het menu staat? Nou, misschien niet. Er zijn vast mannen en vrouwen die vreemdgaan, omdat het kan. Maar een klein onderzoekje van onze redactie levert al gauw het volgende profiel op van een vreemdganger:
Een man of vrouw (geloof het nou maar: ook vrouwen gaan vreemd)
Tussen de 30 en 45 jaar
Een relatie van 7 jaar of langer, vaak met de eerste of tweede liefde van hun leven.
In loondienst
Kortom, op het punt in hun leven waarop hij of zij denkt: “is dit alles?”
Die vraag “is dit alles” vat alles samen. Heb ik wel genoeg van het leven genoten? Ga ik er spijt van krijgen dat ik het er nooit eens van genomen heb? Wat is er allemaal nog meer te krijgen in het leven? Kan het allemaal echt niet een beetje spannender?
Na een aantal jaren in een relatie gaat de spanning er een beetje vanaf. Alles, dus ook de seks, wordt vertrouwd, maar ook voorspelbaar. Je partner neemt aan dat hij of zij jou door-en-door kent en weet wat jij leuk en lekker vindt. Maar jouw behoeftes zijn veranderd. Je wil meer. Je wil grenzen verkennen, spanning, avontuur. En niet een keer in de twee weken op zaterdagavond als de kinderen slapen en er echt niks meer op TV is hetzelfde ritueel.
Egoïsme
Laten we er even van uit gaan dat je partner je niet geeft waar jij behoefte aan hebt. Er is iets gaan kriebelen. Je wil meer. Anders. Misschien heb je het zelfs al besproken. Maar je partner wuift het weg. “Getsie, nee toch? Wil je dat echt? Nou, bedankt.” Je voelt je niet serieus genomen, terwijl dat precies is waar jij behoefte aan hebt: een keer serieus genómen worden!
Is het dan egoïstisch om voor jezelf te kiezen en een tafeltje te reserveren bij het naburige spruitjesrestaurant? Ja! dat is het. Maar je hebt nou eenmaal recht op het groots mogelijke geluk. Je hebt jezelf al genoeg weggecijferd.
En draai het eens om. Is jouw partner niet eigenlijk ook heel egoïstisch door jouw behoefte ondergeschikt te maken aan die van hem of haar? Jij houdt van spruitjes. Waarom moet jij consessies doen? Waarom kan je partner niet een keer jouw behoefte boven die van hem of haar plaatsen?
Nou dan!
Is vreemdgaan dan OK?
Nee. Vreemdgaan is nooit OK. Ik wil geenszins zeggen dat iedereen het maar moet doen. Maar, ik vind het ook bijzonder kort-door-de-bocht om een schuinsmarcheerder direct te veroordelen. Vaak is er meer aan de hand.
Vreemdgaan brengt een ernstige en vrijwel onherstelbare breuk in jullie vertrouwensrelatie. Je hebt gelogen. Iets stiekem gedaan. Iets waarvan je wist dat de ander het niet goed zou keuren. Anders was het ook geen vreemdgaan geweest. Ik definieer vreemdgaan dan ook als ‘alles wat je niet zou doen als je partner er van af zou weten‘. Dat kan dus ook al dat spannende WhatsAppje zijn dat je stuurt.
Maar ach. Zolang je partner het niet weet, is er niets aan de hand. Toch? Zolang je partner het niet weet en jij er geen gewetenswroeging van krijgt. Maar een van de twee zal ooit opspelen. Het is een kwestie van tijd en dat weet je.
Impasse?
Voor veel mensen die zich herkennen in de bovenstaande schets van het spruitjesverhaal, voelt de situatie als een impasse. Jij wilt dingen die je partner jou niet kan of wil geven. Je moet kiezen voor jezelf of voor de ander. En het voelt niet eerlijk dat als jij kiest voor de ander, je daar onvoldoende voor terug krijgt. Voor je het weet raak je ontkoppelt. De verleiding is groot en ligt altijd en overal op de loer.
Toch is er een element dat nog onbesproken is. Zijn er echt maar 4 opties in de spruitjesanalogie? Ja, jullie hebben het er wel eens over gehad. Ja, jullie hebben het wel eens besproken. Maar heb je écht uitgelegd hoe belangrijk het voor je is. Heb je echt geprobeerd om duidelijk te maken waar je mee worstelt? Of wilde je je partner sparen? Hem of haar geen verdriet doen door te zeggen dat je iets tekort komt? Dat je een behoefte hebt (ontdekt) die zo belangrijk voor je is, dat je daar iets mee moet!
Kortom, is er een optie 5? Is er misschien een gerecht te bedenken waar spruitjes in zitten, dat je partner bereid is te proberen of zelfs klaar wil maken? En als dat echt niet denkbaar is, kan je partner er dan misschien mee leven als jij zo nu en dan, met medeweten, naar het spruitjesrestaurant gaat? Of misschien kunnen jullie samen gaan, zodat jij van spruitjes kunt genieten terwijl je partner van zijn lievelingskostje geniet? Bedenk dat vreemdgaan ook voordelen heeft, zelfs voor jullie relatie.
Communicatie is dus het sleutelwoord. Maar communincatie is ook moeilijk en beangstigend. Bij veel stellen die al langer bij elkaar zijn komt een dergelijke mededeling uit de lucht vallen. “Hoezo wil jij ineens spruitjes? Ik dacht dat we het daar over gehad hadden? Jij zou die toch nooit meer eten”. Of, “hou je dan niet van de andere gerechten die ik klaar maak?” Bij een onderwerp dat zo beladen is, is het moeilijk om nog een objectief gsprek te hebben waar beide partijen open minded in staan. En dan gaat de angst soms regeren. De angst om elkaar (of het leven dat je gewend bent te leven) kwijt te raken. Dat is het allemaal ook weer niet waard.
Of toch?
Is jouw partner een spruitjeseter?
Als jouw partner naar je toe komt met twijfels, bedenk dan dit:
Beschouw het als een eer dat je partner jou in vertrouwen neemt. Dat betekent dat hij of zij van je houdt en bereid is zijn of haar diepste gevoelens met je te delen. Wees daar trots op en ga daar voorzichtig mee om.
Dit is niet het probleem van jouw partner. Dit is jullie gezamenlijke probleem.
Stel vragen en vel geen oordelen. Doe het desnoods spelenderwijs (ik stel een vraag en ik mag jou niet onderbreken) of geforceerd (ik mag pas iets terugzeggen als ik 10 vragen heb gesteld).
Verplaats je eens in de situatie waar je partner in zit. Probeer in te denken hoe hij of zij zich voelt. Wat zou jij doen als jij in die situatie zat?
Wat kun jij doen om de situatie te veranderen? Waar liggen jouw grenzen? Waartoe ben jij bereid? Is dat genoeg? Wat is de relatie jou waard?
Een relatie is geven en nemen.
Een leger spruitjeseters: tips om vreemd te gaan
Voor veel mensen is vreemdgaan een eenvoudige kwestie: dat doe je gewoon niet. Mannen die dat doen zouden gelyncht moeten worden en ‘die andere vrouw’ kan maar beter uit de buurt blijven. Het geven van tips om vreemd te gaan is voor hen ongeveer hetzelfde als aanzetten tot een misdaad. Voor hen geldt: lees de tips en zie het als contraspionage. Voor mensen die overwegen vreemd te gaan, lees deze tips:
Kies je partner goed: Ga niet vreemd met de eerste de beste. Weet wat je wil (en wat je niet wil) en bespreek dat vooraf. Als je niet op zoek bent naar een nieuwe partner, maar uitsluitend naar een nieuwe ervaring, zeg dat dan.
Gevoelens zijn een teef. Zodra jij of je fuckbuddy gevoelens voor elkaar krijgen, is er geen weg terug meer. Mensen die verliefd zijn, doen rare dingen. De kans dat het uit gaat komen is groter. Verbreek rigoreus alle contact of ga ervoor, maar blijf niet doorsukkelen.
Bedek je kont. Zorg ervoor dat je alle sporen uitwist. Kijkt je partner nooit in jouw mail, je browsergeschiedenis of op je telefoon? Denk nog es. Het kan per ongeluk zijn dat je partner op een berichtje stuit. Sluit accounts af, verwijder berichten en historie, verwijder deleted items, gooi foto’s weg, laat je browser je wachtwoorden vergeten, verwijder cookies. Of, nog beter, zorg voor een partner-in-crime: iemand die voor een alibi zorgt.
Praat. Je kunt geheimen niet voor je houden. Ook jij niet. Het helpt als je het ‘uit je systeem’ kunt halen door er met iemand over te praten. Dat kan een vriend of vriendin zijn die je volledig vertrouwd, je therapeut, of een volstrekte vreemde aan de bar. Maar gooi het er uit en verminder de druk.
Geniet. Als je het dan toch doet, geniet er dan ook van. Als je niet geniet, dan is er iets mis. Of je voelt te veel wroeging (stop er dan mee) of je hebt de verkeerde fuckbuddy. Een middagje vreemdgaan moet voelen als een minivakantie, die je voldoende energie geeft en jou een beter mens laat voelen.
One thought on “Een pleidooi voor de vreemdganger (het spruitjesverhaal)”