Dat vrouwen zo rond hun 50ste in de overgang komen is bekend en ook steeds bespreekbaarder geworden. Veel minder bekend is dat mannen ook een vorm van overgang kennen: de penopauze. De symptomen zijn misschien minder heftig dan bij vrouwen, maar moet je zeker niet onderschatten.
Wat is de penopauze?
De penopauze is de meer gebruikelijke term voor andropauze. Wanneer personen die als man zijn geboren eenmaal de 40 gepasseerd zijn, neemt de productie van het hormoon testosteron af. Dit is normaal en hoort bij het ouder worden. Een klein deel (ongeveer 12% van de mannen tussen de 40 en 70 jaar) krijgt echter klachten door een hormoontekort. Daardoor kunnen ze last krijgen van bijvoorbeeld vermoeidheid, slapeloosheid en stemmingswisselingen. Maar er kunnen door de afname van testosteron ook lichamelijke veranderingen optreden, zoals gewichtstoename, afname van spiermassa en gynaecomastie (grotere borsten, of ‘man boobs’). Het kan ook de vruchtbaarheid beïnvloeden en de zin in seks kan afnemen.
Testosteron is een hormoon dat wordt geproduceerd in je testikels (je ballen). Het zorgt niet alleen voor je seksdrift. Het zorgt ook voor mentale en fysieke energie, het onderhoudt je spiermassa, het regelt je vecht-of-vluchtreactie en andere evolutionaire kenmerken.
Toch is de penopauze bij mannen niet te vergelijken met de menopauze bij vrouwen. Zo hebben mannen nu eenmaal geen menstruatiecyclus en ook hebben niet alle mannen er last van. Ook worden mannen niet volledig onvruchtbaar (ze blijven sperma aanmaken). Toch kunnen er wel gevolgen zijn voor de seksualiteit bij de man als gevolg van de verlaagde hormoonspiegels.
Wat zijn de symptomen van de penopauze?
De penopauze kan fysieke, seksuele en psychologische gevolgen hebben, zoals:
- Minder energie, minder motivatie of initiatief
- Depressie of verdriet
- Verminderd zelfvertrouwen
- Concentratieproblemen
- Slapeloosheid of slaapproblemen
- Toegenomen lichaamsvet (buikje)
- Verminderde spiermassa en gevoelens van lichamelijke zwakte
- Gynaecomastie, of ontwikkeling van borsten (man boobs). Gevoelige of gezwollen borsten.
- Erectiestoornissen
- Verminderd libido
- Verhoogde onvruchtbaarheid
Voordat je in de puberteit komt, is je testosterongehalte ook laag. Zodra je lichaam testosteron aanmaakt, verandert het lichaam van de man (spiermassa, lichaamsbeharing, lage stem, hoger libido). Vanaf het 30ste jaar neemt de productie van testosteron geleidelijk af. Daardoor is de penopauze een meer geleidelijk proces dan de menopauze bij vrouwen.
In 2014 deed hoogleraar endocrinologie Ilpo Huhtaniemi van de Finse University of Turku een belangrijk onderzoek naar de ‘andropauze’. Vooral de claim dat een testosterontekort voor vermoeidheid en andere niet-seksuele klachten leidt, wordt door Huhtaniemi bekritiseerd. Volgens hem blijkt uit het grootschalige onderzoek dat de enige symptomen die je echt kunt linken aan de andropauze, seksueel van aard zijn. Mannen die geen erectiestoornis hebben en/of een vermindering van ochtenderecties en seksuele gedachtes hebben, gaan dus niet door de andropauze.
Als je klachten ervaart, neem dan contact op met je huisarts. Soms kan therapie met testosteron helpen. De huisarts kan door bloedonderzoek bepalen of jouw symptomen veroorzaakt worden door een laag testosterongehalte, of dat er mogelijk iets anders aan de hand is. Een voorwaarde voor de diagnose ‘andropauze’ is dan ook vaak dat er sprake moet zijn van erectiestoornissen.
Invloed van de penopauze op seksualiteit
Testosteron zorgt onder andere voor het libido (de zin in seks). Dus als het testosterongehalte afneemt, kan ook de zin in seks minder worden. Ook kan het zijn dat je hierdoor minder makkelijk een erectie krijgt, dat de erectie minder lang aanhoudt, of dat de penis minder hard wordt. Een lager libido kan ook veroorzaakt worden doordat de man minder zelfvertrouwen krijgt, bijvoorbeeld door lichamelijke veranderingen (man boobs, minder spiermassa). Deze twee dingen kunnen elkaar versterken.
Erectieproblemen kunnen echter veel meer oorzaken hebben dan de penopauze. Vooral overgewicht en hart- en vaatziekten zijn veel vaker de oorzaak. Afvallen heeft heel vaak als bijeffect dat het testosteronniveau stijgt.
Wat kun je doen?
Als je een van de bovenstaande symptomen hebt, probeer dan eerst gezonder te leven. Beweeg meer, eet gezonder. Door een gezonder leefpatroon zal je lichaamsgewicht afnemen en dit heeft zowel invloed op je testosteronproductie als op de gezondheid van je hart en vaten.
Ervaar je minder zin in seks? Het kan zijn dat jij en je partner lang samen zijn en het is niet vreemd dat de seks dan in een sleur komt. Misschien zijn jullie interesses veranderd? Het is bekend dat nieuwe dingen proberen, de belangstelling in seks vergroot. Dit heet wel het ‘Coolidge effect’. Communicatie met je partner is belangrijk om te ontdekken hoe jullie behoefte is veranderd. Wat wind jou nog wel op? Probeer intimiteit eens te zoeken in andere dingen, zoals aanraking, massage, of gewoon samen zijn. Seksspeeltjes kunnen ook een vernieuwing geven aan je seksleven bij het ouder worden.
Penisring
Een penisring of cockring kan helpen bij erectieproblemen. Een cockring is een seksspeeltje dat je kunt gebruiken om de penis van de man harder en stijver te maken en te houden, en om een orgasme uit te stellen. Het is de bedoeling dat je de ring omdoet als de penis nog slap is. Zodra je een erectie krijgt, zorgt de ring ervoor dat het bloed in de zwellichaampjes niet meer weg kan vloeien. Hierdoor krijg je een erectie die harder is, langer aanhoudt en gevoeliger is. Penisringen zijn niet alleen leuk voor jou (en je zelfvertrouwen), maar ook voor de ontvangende partner.
Stimulerende glijmiddelen en gels: libido in een flesje
Stimulerende glijmiddelen (in het Engels ook wel ‘arousal gels’ genoemd), zijn glijmiddelen waar een extra ingrediënt aan is toegevoegd dat voor extra prikkels zorgt. Er zijn glijmiddelen die verwarmen/gloeien – door bijvoorbeeld kaneel en peper – en verkoelen – door mint en eucalyptus. Dit soort gels verhogen de bloedtoevoer naar je meest gevoelige erogene delen en maken ze daardoor bijzonder gevoelig voor aanraking. Ook zal de erectie groter worden, doordat de bloedtoevoer wordt gestimuleerd. Stimulerende gels werken trouwens niet alleen op de penis, maar ook op de clitoris!
- De allergeilste filmpjes: strap-on - 4 oktober 2024
- Erotische kunst van Loïc Dubigeon - 4 oktober 2024
- Himitsu no Madōsho Onahole (Secret Spellbook) – review - 1 oktober 2024