BDSM en veranderingen in het brein - wetenschap en BDSM

Tijdens een BDSM sessie vinden er tal van veranderingen plaats in onze hersenen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Northern Illinois University dat werd gepresenteerd tijdens een voorprogramma over seksualiteit bij een congres van The Society for Personality and Social Psychology (SPSP).

Het onderzoeksteam, bestaande uit Kathryn Klement, Brad Sagarin, en Ellen Lee presenteerde de uitkomsten van hun onderzoek naar de veranderingen in de hersenen tijdens extreme rituelen en BDSM sessies. Al lang wordt gedacht dat BDSM leidt tot een verandering in de mentale toestand, maar daar was nog nooit onderzoek naar gedaan. Tot nu toe.

Veranderingen in het brein

Het komt er op neer dat ze een kleine groep rekruteerden die bereid waren om mee te doen aan een wetenschappelijk BDSM experiment. Voor tijdens en na de BDSM sessie werd de deelnemers gevraagd om vragenlijsten in te vullen en Stroop-tests te doen. Hun bevindingen publiceerden ze in een rapport. De conclusie is dat een ‘dom’ (dominant – de persoon die een dominante rol speelt door actief stimulatie te geven of orders uit te delen) in een BDSM sessie in een psychische staat komt die zij ‘flow’ noemen. Deze ‘flow’ is een status van verhoogde mentale focus. De ‘sub’ (submissive – de persoon met een onderdanige rol die de stimulatie ondergaat of de orders uitvoert) komt in een status die zij transient hypofrontality noemen. Dit is een status van het brein waarin uitvoerende functies, zoals logisch nadenken en besluitvorming, verminderen en gevoelens van ‘in het hier en nu zijn’ verhogen.

Volgens de onderzoekers zijn deze veranderingen in het brein juist de reden is waarom mensen aan BDSM doen. Deze veranderingen van bewustzijn kunnen als prettig worden ervaren, omdat ze een vorm van escapisme bieden.

Negatieve stereotypering

Het team deed ook onderzoek naar stereotypering van BDSM-beoefenaars, waarbij ze keken naar doms, subs en verschillende geslachten. Hun bevinding was dat in het algemeen BDSM-beoefenaars een negatieve stereotypering krijgen. Mannelijke en vrouwelijke onderdanigen hebben hetzelfde stereotype beeld. Ze worden gezien als vrouwelijk, zwak, abnormaal en mentaal instabiel. Mannelijke en vrouwelijke dominanten worden echter juist heel anders gezien. Zo worden mannelijke ‘doms’ gezien als vrouwenhaters, terwijl een dominatrix gezien wordt als ‘slecht’ en oversekst.

Dit negatieve stereotype beeld verklaart waarom veel BDSM-ers hun voorkeur voor de buitenwereld verborgen houden. Volgens de onderzoekers hebben veel BDSM-ers te maken met discriminatie, zo zou uit hun onderzoeken blijken.

Vijf andere wetenschappelijke feiten over BDSM

1.) Hoewel fantasieën over BDSM vaak worden beschouwd als afwijkend en zeldzaam, blijkt uit onderzoek dat dergelijke fantasieën wel degelijk bij zowel mannen als vrouwen veelvuldig voorkomt. Dat blijkt bijvoorbeeld uit deze infographic.

2.) Van personen die aan BDSM doen wordt vaak gedacht dat ze een of ander psychische stoornis hebben, zoals Christian Grey uit de ‘Vijftig Tinten’ trilogie. In werkelijkheid zijn mensen die aan BDSM doen net zo gezond in hun hoofd als mensen met een meer traditionele seksuele interesse. Dat bleek uit een Nederlands onderzoek onder meer dan 900 bezoekers van een BDSM-site. Noch dominanten. noch onderdanigen hebben psychische stoornissen.

3.) De interesse in BDSM wordt vaak toegeschreven aan een of ander jeugdtrauma (bijvoorbeeld seksueel misbruik), of een effect dat optrad na een eerste (slechte) ervaring met seks. Dit is echter niet het geval. Mensen met een interesse in BDSM zijn niet vaker dan anderen slachtoffer van misbruik geweest. Uit een Portugees onderzoek in 2015 blijkt dat de meerderheid van BDSM-ers hun interesse pas na hun 22ste hebben ontwikkeld. Dit was ver na hun eerste seksuele ervaringen.

4.) In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, komen activiteiten die tot extreme pijn leiden (snijden, piercings, elekrtische schokken) helemaal niet zo vaak voor in de BDSM-wereld. De meeste BDSM-ers maken juist eerder gebruik van milde en meer symbolische pijn, met een laag risico op schade of gevaar. In de BDSM scene wordt vaak gebruik gemaakt van de begrippen ‘safe’, ‘sane’ en ‘consensual’.

5.) Hoewel de begrippen sadisme en masochisme voorkomen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM – een overzicht van psychische stoornissen), worden ze niet als diagnose toegekend tenzij iemands drang ernaar leidt tot psychische nood of slachtoffers maakt. De meerderheid van BDSM-ers heeft derhalve geen psychische stoornis, omdat hun interesse niet leidt tot problemen bij henzelf of anderen. BDSM vindt alleen plaats tussen twee (of meer) mensen die daartoe toestemming aan elkaar hebben gegeven en die weten waar ze mee bezig zijn.