Het zestiende eeuwse boek ‘I Modi‘ (de manieren) was een boek met zestien gravures van seksstandjes en stond daarom ook wel bekend als ‘The Sixteen Pleasures’ of ‘Omnibus Veneris Schematibus’. Je kunt het dus een beetje zien als de Kama Sutra uit de renaissance. Het boek was uitgegeven in 1524 door de Italiaanse graveerder Marcantonio Raimondi. Hij baseerde zijn gravures op een aantal schilderijen uit de privécollectie van Giulio Romano. Door de gebruikte techniek kon het boek in een grote oplage worden gemaakt en kan daarom worden gezien als een van de eerste pornografische werken. Het leidde zelfs tot de eerste veroordeling wegens pornografie door de katholieke kerk. Raimondi werd gevangen gezet door paus Clement VII en alle kopieën van het boek werden vernietigd.
Maar daarmee was het verhaal nog niet ten einde. Poëet en satiricus Pietro Aretino had gehoord van het boek en ging op zoek naar de originele schilderijen. Romano, de eigenaar van die schilderijen, was niet veroordeeld door de paus, omdat de schilderijen in een privécollectie werden gehouden en zodoende niet voor het grote publiek toegankelijk waren. Aretino maakte toen een serie erotische sonnetten over de schilderijen. Ook lukte het hem om Raimondi vrij te pleiten.
In 1527 verscheen een tweede editie van ‘I Modi’, samen met de sonnetten van Aretino. Opnieuw deed de paus het boek in de ban en werden alle kopieën vernietigd. Maar er bleven een paar fragmenten gespaard. Die fragmenten liggen in het British Museum.
In 1798 werd een geheel nieuwe versie gemaakt van ‘I Modi’. Deze keer werd het uitgebracht in het Frans onder de titel ‘L’Arétin d’Augustin Carrache ou Recueil de Postures Érotiques, d’Après les Gravures à l’Eau-Forte par cet Artiste Célèbre, Avec le Texte Explicatif des Sujets‘. Deze keer waren de gravures van de barok schilder Agostini Carracci de basis. Deze 18e eeuwse gravures waren een mix van klassieke mythes, maar de intentie was dezelfde: opwinden en opleiden van lezers over het plezier van seks.
Deze 18e eeuwse gravures zie je hieronder.
Marc van Lier
